Nadzór nad bezpieczeństwem użytkowania urządzeń transportu bliskiego w miejscu pracy – najważniejsze zapisy w rozporządzeniach UDT

Bezpieczeństwo użytkowania urządzeń transportu bliskiego regulowane jest przez zapisy UDT, a także rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, Rady Ministrów oraz Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.

By zapewnić zgodną z prawem oraz bezpieczną eksploatację UTB (urządzeń transportu bliskiego), konieczna jest rejestracja pojazdów w UDT, a także regularne kontrole UDT. Poniżej prezentujemy kluczowe zapisy rozporządzeń UDT regulujące nadzór nad bezpieczeństwem użytkowania urządzeń transportu bliskiego w miejscu pracy.

Minimalne wymagania dla urządzeń transportu bliskiego – identyfikacja najczęstszych zagrożeń dla UTB

W rozdziale 3. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 roku, w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa oraz higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy identyfikowane są najczęstsze zagrożenia dla poszczególnych urządzeń transportu bliskiego. Zagrożenia te rzucają światło na możliwe do wystąpienia wypadki oraz awarie UTB.

Zagrożenia podczas eksploatacji wybranych urządzeń transportu bliskiego

Wśród zagrożeń związanych z eksploatacją urządzeń transportu bliskiego UDT wymienia m.in. takie zagrożenia:

Dla podestów ruchomych przejezdnych:

• przyciski wystające ponad obudowę,
• wylot spalin w stronę operatora,
• brak blokady jednoczesnego sterowania dwóch stanowisk,
• dźwignie sterujące narażone na przypadkowe uruchomienie.

Dla suwnic z napędem mechanicznym:

• nieprawidłowe oznaczenie elementów sterowniczych,
• zagrożenie przypadkowego zadziałania elementów sterowniczych,
• brak automatycznego sygnału dźwiękowego uruchamianego podczas rozpoczęcia ruchu urządzenia;
• brak oznaczenia łącznika głównego.

Dla żurawi samojezdnych hydraulicznych:

• możliwość przypadkowego uruchomienia sterowników podpór;
• brak możliwości wyłączenia awaryjnego;
• nieprawidłowe dojście do punktów konserwacji i kabiny;
• nieosłonięcie przekładni zębatej mechanizmu obrotu.

Kompletną listę najczęściej identyfikowanych zagrożeń dla UTB można znaleźć w tym miejscu.

Podstawa prawna regulująca rejestrację pojazdów w UDT oraz kontrole UDT

Poniżej prezentujemy kluczowe zapisy regulujące rejestrację pojazdów w UDT, kontrole UDT oraz bezpieczeństwo ich eksploatacji.

·      Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym

Ustawa definiuje nadzór techniczny oraz zakres współpracy z Urzędem Dozoru Technicznego, a także informuje o odpowiedzialnościach i obowiązkach podmiotów eksploatujących urządzenia transportu bliskiego.

·      Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać przenośniki kabinowe i krzesełkowe

Rozporządzenie warunkuje konstrukcje obrotowych mechanizmów przenośników, sposób ich działania, a także sposób ich bezpiecznej eksploatacji.

·      Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego

Rozporządzenie określa warunki techniczne kontroli UDT oraz rejestracji pojazdów UDT, w tym: suwnic, żurawi, układnic, wyciągników towarowych, podestów ruchomych, schodów i chodników ruchomych, przenośników okrężnych, dźwigów, wciągarek, dźwignic, wózków jezdniowych i dźwigników. Rozporządzenie warunkuje parametry, stan techniczny oraz bezpieczną eksploatację urządzeń UTB.

·      Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2001 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego, jakim powinny odpowiadać dźwigniki

Rozporządzenie określa ogólne zapisy i warunki konstrukcyjne i eksploatacyjne oraz kontrolę UDT, jakim podlegają dźwigniki.

Normy zharmonizowane z dyrektywami związanymi z działalnością UDT

Poza podstawą prawną wdrożoną w formie ustawy i rozporządzeń ministerialnych bezpieczną eksploatację urządzeń UTB warunkują także dwie normy zharmonizowane: 2014/33/UE oraz 2006/32/WE.