Co to jest UDT i jak zdobyć uprawnienia?

Eksploatacja, obsługa, rejestracja, konserwacja oraz szeroko pojęty nadzór nad urządzeniami dźwignicowymi prowadzony jest przez UDT, czyli Urząd Dozoru Technicznego. Jest to instytucja państwowa, która w sposób kompleksowy sprawuje nadzór nad wszystkimi urządzeniami objętymi dozorem technicznym w naszym kraju.

Czym jest Urząd Dozoru Technicznego oraz co wchodzi w zakres jego kompetencji?

Urząd Dozoru Technicznego (UDT) to instytucja powołana, by zapewnić bezpieczeństwo obsługi wszystkich instalacji technicznych i urządzeń, które pod względem prawnym podlegają dozorowi technicznemu. UDT prowadzi zarówno działalność certyfikacyjną – UDT-CERT, jak i szkoleniową – Akademia UDT. Dodatkowo Urząd Dozoru Technicznego przeprowadza badania oraz ekspertyzy dotyczące urządzeń podlegających DT. Są one realizowane w Centralnym Laboratorium Dozoru Technicznego w Poznaniu.

Podstawowy zakres działań i kompetencji Urzędu Dozoru Technicznego reguluje art. 37 ustawy o dozorze technicznym. Wraz z brzmieniem tego punktu możemy wydzielić zakres działalności UDT na:

• certyfikowaniu systemów jakości w zakresie urządzeń technicznych,
• nadzorowanie i kontrolowanie przestrzegania przepisów o dozorze technicznym oraz przepisów bezpieczeństwa eksploatacji urządzeń technicznych,
• realizowanie dozoru technicznego nad urządzeniami podlegającymi pod dozór techniczny w zakresie przewidzianym przez ustawę,
• opiniowanie i wydawanie decyzji dotyczących wykonywania dozoru technicznego,
• analizowanie skutków uszkodzeń urządzeń podlegających dozorowi technicznemu i nieustanny monitoring stopnia zagrożenia, jakie stwarzają te urządzenia,
• ewidencjonowanie oddanych do użytku urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu,
• prowadzenie działań służących podnoszeniu kwalifikacji zawodowych producentów urządzeń technicznych i ich użytkowników w zakresie bezpiecznej eksploatacji i pracy urządzeń,
• prowadzenie działań konsultujących w aspekcie przygotowywania programów szkoleń dla osób konserwujących i eksploatujących urządzenia techniczne,
• weryfikowanie kwalifikacji podmiotów produkujących urządzenia techniczne, a także osób je modernizujących, naprawiających, konserwujących oraz eksploatujących.

Czym jest dozór techniczny i jakie urządzenia mu podlegają?

Dozór techniczny to zbiór działań determinowanych zapisami znajdującymi się w ustawie o dozorze technicznym, które służą zapewnieniu bezpiecznemu eksploatowaniu i funkcjonowaniu urządzeń technicznych, które podlegają DT. Do urządzeń podlegających dozorowi technicznemu zalicza się urządzenia, które stwarzają zagrożenia poprzez rozprężanie gazów pod ciśnieniem, wyzwalanie energii potencjalnej i/lub kinetycznej podczas przemieszczania ładunków lub ludzi w ograniczonym zakresie, a także rozprzestrzenianie materiałów niebezpiecznych podczas ich transportu lub magazynowania.

Pełen spis urządzeń, które podlegają dozorowi technicznemu, określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 roku w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. Z 2012 r. poz. 1468). Lista urządzeń podlegających dozorowi technicznemu jest bardzo długa i zaliczają się do niej wszystkie urządzenia transportu bliskiego (m.in. żurawie, suwnice, wciągniki, wyciągarki, dźwigi osobowe czy towarowe).

Jak zdobyć uprawnienia UDT?

Uprawnienia UDT określają kwalifikacje osób w zakresie obsługi lub konserwacji urządzeń podlegających dozorowi technicznemu, a uściślając – urządzeń transportu bliskiego.

Zaświadczenia kwalifikacyjne nadawane przez Urząd Dozoru Technicznego mają na celu potwierdzenie znajomości warunków technicznych dozoru technicznego, obowiązujących przepisów prawnych i norm, a także potwierdzić umiejętności praktycznego wykonywania czynności w obrębie obsługi lub konserwacji urządzeń podlegających dozorowi technicznemu.

Uprawnienia UDT przyznawane są na podstawie ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym oraz zgodnie z brzmieniem rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 roku w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych.

Zaświadczenia kwalifikacyjne UDT dla osób obsługujących urządzenia transportu bliskiego wydawane są na podstawie pozytywnie ocenionego egzaminu państwowego składanego przed komisją UDT, który sprawdza wiedzę teoretyczną i umiejętności praktyczne do obsługi wybranych urządzeń transportu bliskiego.
Aby podejść do egzaminu, konieczne jest złożenie stosowanego wniosku o sprawdzenie kwalifikacji  wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych. Wszystkie dokumenty, wnioski i podstawy prawne umieszczone są na oficjalnej stronie Urzędu Dozoru Technicznego.

Sprawdzenie kwalifikacji w formie egzaminu jest płatne. Od 11 lutego 2020 roku stawka opłaty za weryfikację kwalifikacji wynosi 184,43 zł.

Uprawnienia UDT do obsługi urządzeń wydawane są w formie plastikowych kart potwierdzających uzyskaną licencję. Po pozytywnym zaliczeniu egzaminu zaświadczenie kwalifikacyjne wysyłane jest pocztą na adres wskazany we wniosku.