Podesty ruchome – jakie elementy najczęściej wymagają napraw?

Podesty ruchome to urządzenia, które są używane m.in. w przemyśle i budownictwie. Wymagają obsługi wykwalifikowanego operatora posiadającego uprawnienia UDT. W obsłudze podestów ruchomych niezbędna jest wiedza, a także umiejętności oraz przestrzeganie zasad BHP. Urządzenia te złożone są z wielu części ruchomych, które się zużywają. Uszkodzenia mogą wynikać również z nadmiernej, niewłaściwej eksploatacji sprzętu lub błędu ludzkiego.

Podesty ruchome przejezdne służą do przemieszczania osób na stanowiska robocze i do wykonywania prac z poziomu ich platformy. Mają zastosowanie w budownictwie przy remoncie budynków, mostów, są także przydatne przy różnych pracach na wysokościach. Podesty ruchome podlegają dozorowi technicznemu na podstawie ustawy z 2000 r. o dozorze technicznym oraz rozporządzeniu  z 2007 r. „W sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu”. Każdy podest ruchomy, aby mógł być dopuszczony do użytku, musi posiadać aktualną decyzję zezwalającą na eksploatację wydaną przez właściwą jednostkę nadzoru technicznego.

Egzaminy UDT na operatorów podestów ruchomych zawierają wytyczne ich użytkowania w zakresie maksymalnego udźwigu oraz ilości osób czy też rozłożenia ciężaru podnoszonych materiałów. Jednak pomimo tego w trakcie pracy na podestach wytyczne są niekiedy ignorowane lub pomijane. To prowadzi do nadmiernej eksploatacji urządzenia i częstszych awarii. Jeśli podesty ruchome są użytkowane zgodnie z instrukcją, awaria wynikająca ze zużycia sprzętu zostanie od razu wykryta i naprawiona. 

Układ hydrauliczny i wycieki

Jednym z głównych elementów w podeście ruchomym jest układ hydrauliczny. Pełni w urządzeniu bardzo ważną funkcję, dlatego przed pracą operator jest zobowiązany do sprawdzenia, czy w układzie hydraulicznym nie ma żadnych wycieków. Każdy ubytek płynu może sprawić, że podest nie będzie działał prawidłowo i może zagrażać bezpieczeństwu pracowników na nim umieszczonych. Jeśli operator zobaczy, że z układu wycieka płyn, wtedy należy natychmiast wyłączyć pompę hydrauliczną, znaleźć przyczynę oraz źródło uszkodzenia i naprawić awarię.

Platforma robocza – podnoszenie i opuszczanie

Podesty ruchome mają wiele mechanizmów zabezpieczających, które operator sprawdza przed rozpoczęciem pracy. Wskutek różnych zaniedbań platforma może stracić swoją stabilność i możliwość bezpiecznego manewrowania. W takim przypadku konieczne jest skorzystanie z awaryjnego opuszczania platformy podestu ruchomego. Jeśli także i to zabezpieczenie nie zadziała, wtedy należy wezwać pomoc i dodatkowy sprzęt, który umożliwi bezpieczne ściągnięcie pracowników z kosza. Dopiero po jej opuszczeniu możliwe jest sprawdzenie wysięgnika i stanu platformy. Takie awarie wynikają z nieprzestrzegania wytycznych producenta dotyczących maksymalnego obciążenia platformy np. podczas transportu materiałów budowlanych oraz z nierównomiernego rozłożenia ciężaru.

Duże niebezpieczeństwo w podestach ruchomych stanowi uszkodzenie zamknięcia platformy. Ta awaria powinna zostać wykryta podczas oględzin operatora. Natomiast jeśli wykryje ją pracownik, który ma wykonywać pracę na wysokościach, powinien natychmiast zgłosić uszkodzenie.

Wymiana ogumienia 

W czasie pracy na podestach ruchomych duże znaczenie ma ogumienie. Jeżeli jest zużyte, należy je niezwłocznie wymienić. Zbyt szybkie zużywanie się bieżnika opon poniżej minimalnej normy może być związane z niewłaściwą eksploatacją podestu ruchomego przez pracownika. Praca na nierównym terenie również sprzyja szybszemu zużyciu się opon. Przy pracy na podeście ruchomym należy także pamiętać o zachowaniu bezpiecznej odległości od skarp i załamań terenu. 

Podesty ruchome – przeglądy konserwacyjne

Przeglądy konserwacyjne podestów ruchomych powinny być przeprowadzane nie rzadziej niż w terminach określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego. Badania techniczne takich urządzeń powinny być wykonane w obecności eksploatującego, konserwatora oraz operatora. Podesty ruchome podlegają badaniom okresowym, badaniom doraźnym eksploatacyjnym oraz doraźnym powypadkowym lub poawaryjnym.

Badania okresowe dotyczą wyłącznie podestów ruchomych objętych formą dozoru technicznego w terminach ustalonych przez rozporządzenie lub w terminach określonych przez producenta. Natomiast doraźne badanie eksploatacyjne powinny być wykonywane zgodnie z bieżącymi potrzebami. Badania powypadkowe i poawaryjne są przeprowadzane w przypadku wystąpienia nieszczęśliwego wypadku lub awarii, aby zweryfikować przyczyny zdarzenia i wyciągnąć wnioski na przyszłość.

Podesty ruchome wymagają corocznej kontroli instalacji elektrycznej z uwzględnieniem ochrony przeciwpożarowej i obwodów bezpieczeństwa. Wyniki przeglądów konserwacyjnych muszą zostać wpisane w dzienniku konserwacyjnym. W przypadku modernizacji lub naprawy podestu ruchomego konserwujący weryfikuje poprawność działania urządzenia oraz uzgadnia jego dopuszczenie do użytku z właściwą jednostką Urzędu Dozoru Technicznego. 

Zawsze przed rozpoczęciem prac z podestami ruchomymi powinna zostać przeprowadzona kontrola sprawności urządzenia i zrealizowana kompleksowa ocena ryzyka. Ma to na celu ograniczenie lub wyeliminowanie wszystkich czynników, które mogą stanowić zagrożenie podczas pracy na platformie.