Bezpieczna eksploatacja podestów ruchomych

Podesty ruchome są dźwignicami, które są powszechnie używane na placach budowy, w przemyśle oraz w wielu branżach usługowych. Dzięki podestom można wykonać wiele prac łatwiej i szybciej. W jaki sposób jednak zapewnić bezpieczną eksploatację podestów  ruchomych?

Podesty ruchome są używane przede wszystkim do przemieszczania pracowników i narzędzi. Może odbywać się to zarówno w pionie, jak i w poziomie. Wykorzystuje się do tego kosz lub gondolę, które mogą być zawieszone na cięgnie albo są podnoszone na dźwigniku. Ze względu na konstrukcję rozróżnia się podesty ruchome wiszące, przejezdne, masztowe. Do tego podesty można podzielić również ze względu na mechanizm podnoszenia na podesty nożycowe, przegubowe, teleskopowe i przegubowo-teleskopowe.

Skoro dźwignicami transportuje się ludzi, tym bardziej konieczne jest zadbanie o bezpieczną eksploatację urządzeń oraz ich dobry stan techniczny.

Zezwolenia UDT

Każdy właściciel podestu ruchomego musi pamiętać, że podlega on dozorowi technicznemu. Określa to Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz.U. z 2015 r., poz. 1125 j.t.) i Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U. z 2012 r., poz. 1468).

Nie można użytkować podestu ruchomego, gdy ten nie ma zezwolenia na eksploatację. Wydaje go odpowiednia jednostka  Dozoru Technicznego. Przed otrzymaniem decyzji konieczne jest pisemne zgłoszenie podestu ruchomego do badania odbiorczego i eksploatacyjnego. Inspektor UDT sam kontaktuje się w sprawie terminu badania. Po zakończeniu go z wynikiem pozytywnym inspektor sporządza protokół z wykonanych czynności i wydaje decyzję dopuszczającą podest do eksploatacji. Użytkowane mogą być tylko i wyłącznie podesty z zezwoleniem wydanym przez organ dozoru technicznego taki jak UDT, WDT lub TDT. Badania okresowe i kontrolne nie wymagają zgłoszenia do dozoru technicznego.

Zasady bezpiecznej eksploatacji

Priorytetem każdego właściciela podestu ruchomego oraz jego użytkowników musi być bezpieczeństwo, czyli po prostu bezpieczna eksploatacja. W miejscu użytkowania podestu zawsze powinna być pod ręką instrukcja  eksploatacji danego urządzenia, z którą operator będzie mógł się bez problemu zapoznać. Brak instrukcji jest poważnym uchybieniem przepisów związanych z dozorem technicznym. 

Bezpieczna eksploatacja podestu ruchomego wymaga także wyposażenia pracownika w środki ochrony osobistej. Z odzieży ochronnej potrzebne będą rękawiczki, kamizelka odblaskowa, okulary i kask. Czasami konieczny będzie również ochronnik słuchu. Nie można też zapomnieć o uprzęży bezpieczeństwa, a w przypadku niedostatecznego oświetlenia w miejscu pracy konieczne będzie zapewnienie dodatkowych reflektorów.

Kluczowe znaczenie dla bezpiecznej eksploatacji ma jednak dobry stan techniczny podestu ruchomego. Konieczne jest szybkie diagnozowanie usterek i przeprowadzanie fachowych napraw. Niezbędne jest zatem zapewnienie kompleksowej opieki serwisowej podestów ruchomych przez wysokiej klasy fachowców (Firma Dźwigowa Urbanek ma w swojej ofercie taki serwis), którzy zostali uprawnieni do napraw i modernizacji przez Urząd Dozoru Technicznego. Podesty ruchome wymagają regularnych  przeglądów konserwacyjnych, a także cyklicznego kontrolowania ich stanu na badaniach okresowych wykonywanych  przez dozór techniczny. Wszystko to pozwala bezpiecznie eksploatować podesty ruchome.

Kto może obsługiwać podest ruchomy?

Bezpieczna eksploatacja podestu ruchomego wymaga również właściwej obsługi tego urządzenia. Operatorem nie może być przypadkowa osoba, szczególnie gdy na podnoszonym podeście znajdują się ludzie. Podest może obsługiwać tylko osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje potwierdzone zdanym egzaminem przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego. Zarówno kurs na operatora podestów ruchomych, jak i  sam egzamin przewiduje część teoretyczną oraz praktyczną.

Resurs podestu ruchomego

Nie można zapomnieć, że Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii wprowadziło wymóg odtworzenia historii eksploatacji urządzeń transportu bliskiego (UTB), do których zaliczają się także podesty ruchome. Dzięki temu można dokonać rzetelnej oceny stanu technicznego urządzenia i tym samym zapewnić jego bezpieczną eksploatację. Mowa tu o resursie, który jest projektowanym bezpiecznym okresem użytkowania urządzeń transportu bliskiego. Resurs określa bezpieczny czas eksploatacji urządzenia. W przypadku podestów ruchomych bierze się pod uwagę wskazania licznika motogodzin. Na koniec roku należy zarejestrować jego wskazanie i porównać go z informacjami producenta na temat trwałości eksploatacyjnej podestu. Gdy resurs zostanie osiągnięty, wtedy należy przeprowadzić generalny remont podestu ruchomego – tzw. przegląd specjalny. W sytuacji, gdy producent nie określa w instrukcji trwałości eksploatacyjnej, wtedy konieczne jest skorzystanie z zapisów dyrektywy FEM/IPAF. Według niej resurs podestu ruchomego wynosi 10 lat.

Podest ruchomy znacznie ułatwia pracę i pozwala wykonywać ją nawet na wysokości. Należy jednak zapewnić bezpieczną eksploatację podestów, co oznacza stałą kontrolę ich stanu technicznego, szybkie reagowanie na wszelkie usterki, a także obsługę przez operatora o odpowiednich kwalifikacjach.