Wyjaśniamy, kim jest i jakie ma zadania konserwator UTB

Zawód konserwatora UTB (Urządzeń Transportu Bliskiego) to profesja wymagająca nie tylko wiedzy technicznej, ale również precyzji i odpowiedzialności. W artykule omówimy, kim jest konserwator UTB, jakie są jego główne zadania oraz jakie kwalifikacje są niezbędne do wykonywania tego zawodu.

Kim jest konserwator UTB?

Konserwator UTB to osoba odpowiedzialna za utrzymanie, serwisowanie i naprawę urządzeń transportu bliskiego, takich jak dźwigi, wózki widłowe, suwnice, podnośniki, żurawie itp. Do jego obowiązków należy regularne przeglądy techniczne, diagnozowanie usterek, wymiana części oraz dbanie o to, aby urządzenia działały bezpiecznie i zgodnie z przepisami oraz normami technicznymi. Konserwator UTB często współpracuje z operatorami urządzeń oraz innymi pracownikami technicznymi, aby zapewnić ciągłość i bezpieczeństwo pracy sprzętu.

Zawód konserwatora UTB ma swoje korzenie w rozwijającym się przemyśle, gdzie potrzeba sprawnych urządzeń do transportu towarów była kluczowa. Wraz z postępem technologicznym i rozwojem nowych typów urządzeń, rola konserwatora stawała się coraz bardziej istotna.

Kwalifikacje i umiejętności konserwatora UTB

Konserwatorem UTB może zostać osoba pełnoletnia posiadająca wykształcenie zawodowe, najlepiej o profilu elektrycznym, mechatronicznym lub pokrewnym. Konieczne jest posiadanie odpowiednich uprawnień wydawanych przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT) do konserwacji urządzeń UTB, wydawanych po zaliczeniu dedykowanego kursu na konserwatora. Zaświadczenie kwalifikacyjne uprawniające do konserwacji urządzeń technicznych ważne są na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.

Wymagane są również certyfikaty związane z pracami na wysokości (jeśli dotyczą one konserwacji urządzeń działających w takich warunkach), a także zaświadczenie lekarskie potwierdzające zdolność do wykonywania pracy w tym zawodzie.

Jakie umiejętności powinien posiadać konserwator UTB?

• Zdolności techniczne – umiejętność czytania i interpretowania dokumentacji technicznej, schematów elektrycznych oraz mechanicznych jest kluczowa. Konserwator powinien także posiadać umiejętność diagnozowania usterek i przeprowadzania napraw.
• Zdolności manualne – praca konserwatora UTB często wymaga precyzyjnych operacji ręcznych, np. wymiany podzespołów, regulacji mechanizmów czy montażu części.
• Znajomość zasad BHP – w pracy konserwatora UTB niezwykle ważne jest przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Konserwator musi znać i stosować się do przepisów BHP, aby minimalizować ryzyko wypadków.

Podstawowe obowiązki konserwatora UTB

Obowiązki konserwatora urządzeń transportu bliskiego (UTB) obejmują szeroki zakres zadań, które mają na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania i bezpieczeństwa tych maszyn. Przypomnijmy: zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu, przepisom dozoru technicznego podlegają m.in. żurawie, dźwigi, suwnice, wciągniki i wciągarki, ale także wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia.

Do głównych obowiązków konserwatora UTB należą:

1. Przeglądy techniczne – regularne sprawdzanie stanu technicznego urządzeń, w tym kontrola zużycia części, smarowanie mechanizmów oraz sprawdzanie układów sterowania. Ważne: decyzję zezwalającą na eksploatację urządzenia technicznego wydaje organ właściwy organ dozoru technicznego.
2. Konserwacja i naprawy – wykonywanie bieżących napraw, wymiana uszkodzonych lub zużytych elementów oraz dbanie o to, aby urządzenia były w pełni sprawne i gotowe do użycia. Naprawę i modernizację urządzenia technicznego wykonuje zakład uprawniony.
3. Diagnostyka usterek – identyfikowanie i diagnozowanie problemów technicznych oraz usterek, które mogą wpływać na bezpieczeństwo lub wydajność pracy urządzeń.
4. Prowadzenie dokumentacji i przestrzeganie instrukcji eksploatacji – rejestrowanie wszystkich przeprowadzonych przeglądów, konserwacji i napraw w dzienniku konserwacji. Obowiązkiem konserwatora jest m.in. sprawdzenie zgodności wyposażenia UTB z instrukcją eksploatacji.
5. Przestrzeganie przepisów BHP – stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania wszystkich prac konserwacyjnych i naprawczych, w tym stosowanie środków ochrony indywidualnej przez konserwatorów urządzeń technicznych.
6. Współpraca z organami dozoru technicznego – udział w kontrolach przeprowadzanych przez Urząd Dozoru Technicznego (UDT) oraz przygotowywanie urządzeń do odbiorów technicznych.

Ważne: wykonanie uzgodnionej naprawy urządzenia technicznego obejmuje uzgodnienie procesu wykonania naprawy z organem dozoru technicznego, przeprowadzanie naprawy przez zakład posiadający uprawnienia, a także sporządzenie procesu z wykonanej naprawy przez dany zakład.

Znaczenie pracy konserwatora UTB w zakresie bezpieczeństwa

Praca konserwatora UTB jest niezwykle istotna dla utrzymania ciągłości i bezpieczeństwa procesów produkcyjnych, logistycznych i budowlanych. Regularna i staranna konserwacja tych urządzeń to nie tylko obowiązek prawny, ale również element zarządzania ryzykiem, który ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo pracy oraz efektywność operacyjną przedsiębiorstwa.

Zapobieganie wypadkom: Regularne przeglądy, konserwacje i naprawy UTB przez wykwalifikowanego konserwatora pomagają w wykrywaniu i usuwaniu usterek, zanim doprowadzą one do awarii.

Zgodność z przepisami: Urządzenia Transportu Bliskiego podlegają surowym regulacjom prawnym, w tym okresowym kontrolom technicznym. Konserwator UTB musi zapewnić, że urządzenia są w pełni zgodne z obowiązującymi normami i przepisami.

Wydłużenie żywotności urządzeń: Regularne i prawidłowo przeprowadzone konserwacje zwiększają trwałość UTB. Zmniejsza to częstotliwość konieczności wymiany sprzętu, co przynosi korzyści ekonomiczne dla firmy i redukuje potencjalne przestoje w pracy.

Minimalizacja przestojów: Awaria UTB może prowadzić do kosztownych przestojów w pracy. Regularna konserwacja pozwala na wczesne wykrycie problemów i ich szybkie usunięcie, co minimalizuje czas, w którym urządzenie jest wyłączone z użytku.