Windy załadowcze – wszystko, co chciałbyś o nich wiedzieć

Windy załadowcze – zwane również podestami ruchomymi załadowczymi – to powszechnie stosowane platformy wykorzystywane w samochodach dostawczych i ciężarowych. Czym są, jakiemu rodzajowi dozoru i badań technicznych podlegają?

Czym są windy załadowcze?

Zgodnie z definicją, windami załadowczymi nazywane są urządzenia nazywane podestami ruchomymi załadowczymi. Są to specjalne platformy montowane do podwozia aut ciężarowych. Windy załadowcze wykorzystywane są do podnoszenia ładunków podczas rozładunku i załadunku samochodów dostawczych. Najczęściej windy te wyposażone są w napęd hydrauliczny.

Wszystkie windy załadowcze podlegają dozorowi technicznemu. W przypadku podestów ruchomych załadowczych o udźwigu do 250 kg, które nie są przeznaczone do transportu osób, stosuje się uproszczoną formę dozoru technicznego. W przypadku pozostałych wind załadowczych stosowana jest ograniczona forma dozoru technicznego.

Uzyskanie decyzji zezwalającej na eksploatację wind załadowczych

Windy załadowcze mogą zostać legalnie dopuszczone do eksploatacji wyłącznie wtedy, gdy zostaną zarejestrowane w lokalnej jednostce UDT, a eksploatujący uzyska pozytywną decyzję pozwalającą na eksploatację urządzenia.

Aby uzyskać zezwolenie na użytkowanie podestów ruchomych załadowczych, eksploatujący musi złożyć wniosek o przeprowadzenie badania odbiorczego. W trakcie badania inspektor UDT wskazany przez lokalną jednostkę Urzędu Dozoru Technicznego wykonuje dokładne badanie stanu technicznego oraz dokumentacji windy załadowczej. Podczas badania kontrolowana jest prawidłowość i kompletność dokumentacji, identyfikowany jest stan techniczny urządzenia oraz prawidłowość jego oznakowania, a także weryfikowana jest zgodność wyposażenia windy załadowczej z wyposażeniem wskazanym w dokumentacji.

Badanie odbiorcze windy załadowczej

Podczas inspekcji przeprowadzane jest również kompleksowe badanie odbiorcze u eksploatującego. Podczas badania odbiorczego inspektor dokładnie weryfikuje prawidłowość zainstalowania windy załadowczej na podwoziu samochodu ciężarowego oraz przeprowadza próby funkcjonowania windy w zainstalowanej wersji z obciążeniem, które pozwala stwierdzić, że wszelkie mechanizmy ruchome i zabezpieczenia podestu ruchomego załadowczego działają w sposób prawidłowy. W trakcie badania odbiorczego przeprowadzane są także próby z przeciążeniem lub próby równoważne.

Po pozytywnym przeprowadzeniu badania odbiorczego inspektor sporządza protokół, na podstawie którego wydaje decyzję zezwalającą na eksploatację windy załadowczej. Eksploatacja urządzenia może być przeprowadzana wyłącznie w zgodzie z instrukcją eksploatacji dostarczaną przez producenta.

Użytkowana winda załadowcza może być eksploatowana wyłącznie, gdy wyposażona zostanie w stanowiskową instrukcję obsługi. Poza tym eksploatujący zobligowany jest do zapewnienia właściwej konserwacji windy załadowczej zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych.

Przeglądy konserwacyjne muszą być wykonywane zgodnie z terminami wskazanymi w Rozporządzeniu, o ile producent windy załadowczej nie określił innych terminów. Poza tym w trakcie eksploatacji konieczne jest prowadzenie dziennika konserwacji.

Rodzaje badań technicznych, którym podlegają windy załadowcze

Poza badaniem odbiorczym windy załadowcze podlegają doraźnym badaniom kontrolnym, doraźnym eksploatacyjnym oraz doraźnym powypadkowym i doraźnym poawaryjnym. Wszystkie badania przeprowadzane są w obecności eksploatującego lub osoby przez niego upoważnionej, konserwatora i inspektora UDT. Podczas badania eksploatujący zobowiązuje się do zapewnienia prawidłowych warunków pozwalających na przeprowadzenie czynności przez inspektora.

Doraźne badanie kontrolne przeprowadzane jest w trakcie eksploatacji dla wind załadowczych objętych ograniczoną formą dozoru technicznego. Celem doraźnego badania kontrolnego jest wskazanie, czy eksploatujący wdrożył zalecenia zamieszczone w protokole z poprzedniego badania oraz czy w toku eksploatacji nie powstały uszkodzenia lub zmiany, które mogłyby zagrozić bezpieczeństwu użytkowania urządzenia. Poza tym w trakcie badania weryfikowane są oznaczenia windy załadowczej.

Doraźne badanie eksploatacyjne ma na celu zweryfikowanie, czy wykonana modernizacja, naprawa oraz demontaż i ponowny montaż windy załadowczej wykonane zostały poprawnie i nie wpływają na bezpieczne użytkowanie urządzenia.

Doraźne badania powypadkowe i poawaryjne przeprowadzane są po wystąpieniu niebezpiecznego uszkodzenia, awarii lub wypadku windy załadowczej. Celem doraźnego badania powypadkowego i poawaryjnego jest określenie przyczyny wypadku lub awarii oraz wskazanie stanu technicznego wraz z zaleceniami do naprawy windy załadowczej. Doraźne badanie powypadkowe i poawaryjne przeprowadzane jest na wniosek eksploatującego.