Dźwigi to urządzenia, które są powszechnie używane zarówno w zakładach pracy, wielkich obiektach magazynowych, jak i w blokach (windy osobowe). Każdy właściciel takiego urządzenia musi zadbać o jego sprawne działanie. To wymaga wykonywania regularnych przeglądów konserwacyjnych.
Warto zwrócić uwagę, że dźwigi, dźwignice lub urządzenia dźwigowe to bardzo szerokie pojęcia, które obejmują wiele różnych konstrukcji. Mogą to być na przykład zarówno windy załadowcze, hakowce, bramowce, suwnice, jak i cała grupa żurawi (wieżowe, przenośne, samojezdne) oraz wszelkiego rodzaju podesty ruchome. Bez względu na to, z jakim rodzajem urządzenia mamy do czynienia, konieczna jest jego konserwacja i serwisowanie. Priorytetem bowiem jest zapewnienie bezpieczeństwa operatorom dźwigów, jak i wszystkim osobom znajdującym się w pobliżu takich urządzeń.
Dźwigi to mniej lub bardziej zaawansowane technologicznie i konstrukcyjnie urządzenia. Z tego względu wymagają stałego nadzoru i regularnych przeglądów konserwacyjnych. Nieprzypadkowo dźwigi podlegają kontroli Urzędu Dozoru Technicznego. Konieczność konserwacji wynika z kilku aktów prawnych. Pierwszy to rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 roku w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. 2012 poz. 1468), natomiast drugi to rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 października 2003 roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. 2003 nr 193 poz. 1890). Do tego dochodzi jeszcze Ustawa o Dozorze Technicznym z dnia 20 grudnia 2000 roku. Sprawność dźwigów ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi i przenoszonych ładunków, dlatego kwestia konserwacji i nadzoru takich urządzeń jest tak dokładnie regulowana.
Przeglądy konserwacyjne różnych dźwigów mogą być realizowane w różnych terminach. Wynika to z dwóch kwestii: zaleceń producenta dźwiga i procedury przygotowanej przez Urząd Dozoru Technicznego. Zasadą jest jednak, że przeglądy konserwacyjne nie mogą być przeprowadzane rzadziej niż raz w roku. Dotyczy to szczególnie urządzeń, które pracują w trudnych warunkach (np. wysoka temperatura, duża wilgotność powietrza itp.). Przeważnie przeglądy konserwacyjne urządzeń dźwignicowych przeprowadzane są co 30, 60 lub 90 dni. Pierwszy termin dotyczy między innymi żurawi wieżowych, szynowych, przewoźnych. Jednak już żurawie przenośne można serwisować co 60 dni. Każde prace konserwacyjne należy pisemnie poświadczyć, czego dokonuje się w dzienniku konserwacji urządzeń dźwignicowych.
Przeglądy konserwacyjne dźwigów obejmują szereg czynności, które muszą zostać przeprowadzone, aby wcześnie wykryć wszelkie usterki i nieprawidłowości w działaniu dźwigów, a także zapewnić ich prawidłowe, bezpieczne użytkowanie. Z jednej strony mamy więc kwestie związane z bezpieczeństwem, a z drugiej – kwestie bezawaryjnego działania i unikania przestojów w pracy.
Przeglądy konserwacyjne obejmują:
Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z 30 października 2018 roku w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz. U. 2018 poz. 2176) wymusza na właścicieli dźwigów obowiązek oceny stanu technicznego urządzeń dźwignicowych pod kątem ich żywotności. Mowa tu o tzw. resursie, czyli parametrach granicznie stosowanych do oceny i identyfikacji stanu technicznego urządzenia. Resurs określa się na podstawie liczby cykli pracy i stanu jego obciążenia w danym okresie eksploatacji. Chociaż resurs nie jest bezpośrednio elementem przeglądu konserwacyjnego, musi także zostać wykonany. Może dokonać tego ta sama firma, która wykonuje serwisowanie dźwigu, jeśli posiada odpowiednie uprawnienia.
Regularne przeglądy konserwacyjne dźwigów muszą być wykonywane również dlatego, że tego rodzaju urządzenia podlegają kontroli inspektorów UDT. Przeprowadzana jest wtedy weryfikacja poprawności działania wszystkich układów, systemów i całej konstrukcji dźwigu. Inspektor sprawdza poprawność działania wszystkich elementów urządzenia i ewentualnie wydaje zalecenia odnośnie do działań serwisowych. Wszystko to zapisywane jest w księdze rewizyjnej dźwigu.
Urządzenia dźwigowe są powszechnie używane w wielu miejscach. Ich sprawność musi być regularnie kontrolowana, aby zapewnić bezpieczeństwo eksploatacji i uniknąć poważnych uszkodzeń takich urządzeń. Służą temu właśnie przeglądy konserwacyjne.
Małe ładowarki teleskopowe mają wiele możliwości, pozwalają na łączenie kilku funkcji. To urządzenia wielozadaniowe, które…
Wózki widłowe są nieodłącznym wyposażeniem każdego składu budowlanego, magazynu, hurtowni itp. Na rynku znaleźć można…
Podesty ruchome są jednym z podstawowych urządzeń wykorzystywanych przy pracach na wysokościach. Umożliwiają przygotowanie wygodnego…
Urząd Dozoru Technicznego (UDT) to specjalna instytucja państwowa, która zajmuje się bezpieczeństwem urządzeń transportu bliskiego…
Żurawie wieżowe to dźwignice zaliczane do największych maszyn transportowych, które wykorzystywane są w budownictwie. Urządzenia…
Suwnice to dźwignice pracujące w ruchu przerywanym. Urządzenie zbudowane jest z konstrukcji nośnej, mostu oraz…