Urbanek Firma Dźwigowa

Trudno wyobrazić sobie funkcjonowanie wielu przedsiębiorstw bez takich urządzeń jak suwnice. W halach pracują tego rodzaju urządzenia ogólnego przeznaczenia, jak i specjalistyczne. Wyjaśniamy, jak bezpiecznie je eksploatować.

Suwnica pracuje w ruchu przerywanym, mogąc przenosić ładunki w pionie i poziomie. Konstrukcja nośna przemieszcza się po torach, a po niej przesuwa się wciągarka lub wciągnik. Suwnice to bardzo użyteczne urządzenie, ale ważne, żeby zadbać o ich bezpieczną eksploatację. Wpływa na to kilka czynników. 

Suwnice a UDT

Suwnice są urządzeniami, które według polskiego prawa wymagają dozoru technicznego. Wszystko oczywiście ze względów bezpieczeństwa zarówno dla samego operatora suwnicy, jak i osób znajdujących się w pobliżu jej pracy. Aby eksploatacja suwnic była możliwa, potrzebna jest decyzja właściwej jednostki Urzędu Nadzoru Technicznego zezwalająca na użytkowanie danego urządzenia. Należy podkreślić, że dozorowi technicznemu podlegają wszystkie suwnice zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 roku w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu.

Aby jednak suwnica mogła uzyskać zezwolenie właściwej jednostki UDT, wcześniej musi zostać zgłoszona do badania technicznego, które realizuje inspektor Urzędu Dozoru Technicznego. Takiego zgłoszenia dokonuje się na piśmie. Natomiast do wniosku trzeba dołączyć dokumentację urządzenia zgodnie z § 4 Rozporządzenia Ministra Przedsiębiorczości i Technologii w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw, i modernizacji urządzeń transportu bliskiego. Dopiero potem inspektor UDT wykonuje badania techniczne oraz sprawdza suwnicę. Jeśli nie ma żadnych zastrzeżeń, urządzenie może zostać dopuszczone do bezpiecznej eksploatacji.

Konserwacja suwnic

Bezpieczna eksploatacja suwnic wymaga ich odpowiedniej konserwacji. To niezwykle istotne i nie można o tym zapominać. Taka konserwacja musi być wykonywana przez wykwalifikowaną osobę, która posiada odpowiednią kategorię do konserwacji. Polskie przepisy wyróżniają tu dwie kategorie uprawnień, które przyznawane są na 5 lat:

• suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia;
• suwnice, wciągarki i wciągniki ogólnego i specjalnego przeznaczenia.

Do tego konserwacja suwnicy musi być przeprowadzana zgodnie z przepisami o dozorze technicznym i instrukcją eksploatacji danego modelu suwnicy. Należy pamiętać również o tym, że wszystkie działania serwisowe, naprawy, jak również modernizacja suwnic może być przeprowadzana tylko i wyłącznie przez wykwalifikowanych fachowców i firmy posiadające uprawnienia wydane przez Urząd Dozoru Technicznego. Nie można przeprowadzać żadnych prac serwisowych, nie mając uprawnień UDT. Kwestie bezpieczeństwa wymagają również, żeby prace konserwacyjne i serwisowe były realizowane tylko w przypadku, gdy suwnica zostanie unieruchomiona. 

Kto może być operatorem suwnic?

Nadzór UDT i odpowiednia konserwacja oraz serwisowanie to kwestie niezbędne w bezpiecznej eksploatacji suwnic, ale niejedyne. Istotne dla bezpiecznego użytkowania takich urządzeń są również umiejętności operatora. Nie każdy może obsługiwać suwnicę. To wymaga nabycia odpowiednich kwalifikacji. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że od 1 czerwca 2019 roku zaświadczenia kwalifikacyjne są wydawane tylko na czas określony. Wyróżnia się następujące kategorie do obsługi:

• suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia (ważne przez 10 lat);
• suwnice, wciągarki i wciągniki ogólnego i specjalnego przeznaczenia (ważne przez 5 lat).

Należy także podkreślić, że nie jest już możliwe zawieszanie zaświadczeń kwalifikacyjnych. Aby rozpocząć kurs operatora suwnic, należy ukończyć 18 lat, przejść pozytywnie badania psychologiczne i dostarczyć zaświadczenie od lekarza potwierdzające dobry stan zdrowia.

Bezpieczna eksploatacja suwnicy

Bezpieczne użytkowanie suwnicy wymaga jeszcze codziennego postępowania według określonych reguł. Wykwalifikowany operator, który ukończył kurs, o którym wcześniej napisaliśmy, powinien posiadać środki ochrony osobistej – przede wszystkim kask, gogle ochronne, rękawice, ochronniki słuchu itd. Istotne jest to, żeby operator przed przystąpieniem do pracy suwnicą zapoznał się z instrukcją eksploatacji. Taka instrukcja powinna być przechowywana w miejscu, gdzie pracuje suwnica. Przepisy BHP bezwzględnie nakazują przestrzegania instrukcji eksploatacji urządzenia. Do tego operator musi się upewnić, czy suwnica została dopuszczona przez UDT do eksploatacji, a sam operator posiada zaświadczenie kwalifikacyjne odpowiednie do danej suwnicy. Zanim operator rozpocznie pracę, musi sprawdzić stan techniczny urządzenia, a przede wszystkim stan elementów jezdnych, mechanizm podnoszenia, hamulce, sygnalizację, łączniki bezpieczeństwa itd.

Suwnice to urządzenia eksploatowane w wielu halach przemysłowych. Na bezpieczeństwo użytkowania suwnic wpływa ich stan techniczny i kwalifikacje operatora. Właściciel takiego urządzenia musi zatem zadbać z jednej strony o zatrudnienie odpowiedniego operatora urządzenia, a z drugiej – o dopuszczenie suwnicy do eksploatacji przez UDT i jej regularną konserwację oraz serwisowanie.