Urbanek Firma Dźwigowa

Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń, które podlegają dozorowi technicznemu – to właśnie te 2 regulacje określają, jakie sprzęty objęte są określoną formą dozoru technicznego. W dokumentach znajdziemy też zapisy dotyczące zakresu oraz częstotliwości przeprowadzania badań, wykonywanych przez inspektorów Urzędu Dozoru Technicznego. Czytaj dalej, by dowiedzieć się, jak w praktyce wyglądają badania UDT.

Konserwacje i odbiory UDT – dlaczego są tak istotne?

Badania UDT mają olbrzymie znaczenie pod kątem zachowania jakości, niezawodności oraz bezpieczeństwa pracy urządzeń transportu bliskiego (UTB). Jest to szczególnie ważne w kontekście błyskawicznego rozwoju technologii i dostępu do coraz nowocześniejszych maszyn, działających w oparciu o skomplikowane podzespoły i systemy. Utrzymanie maszyn w świetnej kondycji powinno być absolutnie priorytetowym celem zarówno dla ich operatorów, producentów, jak i posiadaczy – przedsiębiorców i właścicieli firm magazynowych, budowlanych, logistycznych itd.

Urząd Dozoru Technicznego odgrywa niezwykle istotną rolę w kontekście przeglądów okresowych maszyn i urządzeń UTB. Jest to podmiot nadzorujący, odpowiedzialny za weryfikację zgodności maszyn i sprzętów z obowiązującymi wymaganiami bezpieczeństwa, normami prawnymi oraz przepisami stricte technicznymi. Pod nadzór Urzędu Dozoru Technicznego podchodzi szeroki zakres urządzeń i branż, w tym maszyny przemysłowe, transportowe i wiele innych.

Różne formy dozoru technicznego – co warto wiedzieć?

Wyróżniamy 3 formy dozoru technicznego:

• W zakresie pełnym – pełną formą dozoru technicznego objęte są maszyny poddawane badaniom odbiorczym, okresowym oraz doraźnym, np. wózek widłowy z mechanicznym systemem podnoszenia. W tym przypadku badania okresowe powinny być wykonywane co roku, natomiast badania konserwacyjne co najmniej w odstępach 30-dniowych.
• W zakresie ograniczonym – obejmuje urządzenia objęte badaniami odbiorczymi oraz doraźnymi. Nie ma potrzeby wykonywania badań okresowych. Badania kontrolne powinny odbywać się co 2 lata, natomiast konserwacja w odstępach 60-dniowych.
• W zakresie uproszczonym – w tym przypadku nadzór UDT ograniczony jest do sprawdzenia zgodności urządzenia z aktualnymi normami i przepisami. Maszyny objęte uproszczoną formą nadzoru nie muszą przechodzić badań okresowych, jednak zaleca się, by właściciel regularnie dbał o ich właściwą konserwację (przeprowadzaną przez osobę dysponującą odpowiednimi uprawnieniami). Przykładem takiego sprzętu jest m.in. wciągarka z napędem ręcznym wszystkich mechanizmów o udźwigu do maksymalnie 2000 kg.

Rodzaje badań w zależności od formy dozoru technicznego

• Badania UDT odbiorcze – przeprowadzane na wniosek posiadacza nowo zakupionego urządzenia transportu bliskiego. Inspektor Urzędu Dozoru Technicznego sprawdza stan techniczny urządzenia, kwestie oznakowania, wyposażenia i dokumentacji, a także wykonuje próby obciążeniowe. Mają one na celu sprawdzenie działania poszczególnych komponentów i mechanizmów w trakcie pracy. W przypadku badań odbiorczych urzędnik wydaje decyzję co do eksploatacji sprzętu. Jeśli decyzja jest negatywna, nie ma możliwości używania maszyny.
• Badania okresowe – odbywają się w toku eksploatacji maszyny, w terminach określonych dla danego typu sprzętu, w celu zapewnienia dalszego bezpiecznego użytkowania. Badanie okresowe polega m.in. na kontroli dziennika konserwacji, weryfikacji uprawnień osób odpowiedzialnych za konserwację czy sprawdzeniu konstrukcji nośnej maszyny. Co ważne, przed przeglądem okresowym wymagane jest przeprowadzanie oceny tzw. resursu UTB (to czas eksploatacji urządzenia wyrażony w odpowiednich jednostkach). Szczegółowe informacje dotyczące resursu znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Przedsiębiorczości i Technologii na temat warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji oraz modernizacji urządzeń transportu bliskiego.
• Badania kontrolne – dotyczą urządzeń objętych ograniczoną formą dozoru technicznego. Mają za zadanie sprawdzić stan techniczny maszyny w kontekście bezpiecznej eksploatacji.
• Badania doraźne eksploatacyjne – celem badania jest potwierdzenie, że wykonane prace naprawcze lub modernizacyjne nie mają wpływu na dalsze bezpieczne użytkowanie maszyny. Przeprowadzane jest na pisemny wniosek eksploatującego. Sposób przygotowania urządzenia określa organ właściwej jednostki dozoru technicznego, zależnie od okoliczności uzasadniających przeprowadzenie badania.
• Badanie doraźne powypadkowe lub poawaryjne – wykonywane po wystąpieniu poważnej awarii lub wypadku z udziałem maszyny. Kontrola ukierunkowana jest na ustalenie przyczyn zdarzenia, a także wdrożenie działań mających na celu zwiększyć bezpieczeństwo pracy i zapobiegać podobnym incydentom w przyszłości.

Badanie UDT a dziennik konserwacji urządzenia transportu bliskiego

Dziennikiem konserwacji nazywamy dokumentację techniczną, w której zapisywane są wszystkie czynności związane z przeglądami, konserwacją i serwisem urządzenia. Dziennik ten prowadzony jest w celu dokumentowania wszelkich działań konserwacyjnych, a co za tym idzie – utrzymania sprzętu w dobrej kondycji, zagwarantowania bezpieczeństwa, a także spełnienia wymogów formalno-prawnych. Tego typu dokumentacja okazywana jest inspektorom UDT, którzy weryfikują dostępne w niej zapisy podczas wykonywanych badań.