żuraw samochodowy

Żurawie samochodowe – czym są, jakie mają parametry techniczne

Żurawie samochodowe to jedne z powszechniej wykorzystywanych dźwignic służących operacjom przeładunkowym i montażowym w szeroko rozumianym sektorze budowlanym, przemysłowym i usługowym. Czym są żurawie samochodowe, jakie mają parametry techniczne oraz do jakich zadań są wykorzystywane?

Czym są żurawie samochodowe?

Żurawie samochodowe, zgodnie z właściwą nomenklaturą Urzędu Dozoru Technicznego, zaliczane są do grupy żurawi samojezdnych. Są to dźwignice zainstalowane na podwoziu specjalistycznego samochodu ciężarowego. Głównie żurawie samochodowe wykorzystywane są do prac montażowych, załadunkowych, rozładunkowych i przeładunkowych. Korzysta się z nich również w budownictwie i przemyśle podczas montażu obiektów konstrukcyjnych.

Konstrukcja żurawi samochodowych składa się przede wszystkim z wciągarek i wysięgnika wychylnego, który umożliwia transportowanie i manipulowanie ładunkami. Wszystkie żurawie samochodowe o udźwigu powyżej 250 kg podlegają dozorowi technicznemu.

Kwestię dozoru technicznego, eksploatacji i konserwacji żurawi samochodowych regulują dwa rozporządzenia:

  • Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 1468), wydane na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dozorze technicznym.
  • Rozporządzenie Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 30 października 2018 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji, napraw i modernizacji urządzeń transportu bliskiego (Dz.U. 2018 poz. 2176).

Najważniejsze parametry techniczne żurawi samochodowych

Dźwigi samochodowe opisywane są licznymi parametrami technicznymi, które determinują ich użyteczność, funkcjonalność i bezpieczeństwo eksploatacji. Spośród najistotniejszych parametrów technicznych należy wymienić: udźwig żurawia, moment udźwigu, wysięg, wysokość podnoszenia, głębokość opuszczania, kąt obrotu, prędkość ruchów roboczych, zdolność pokonywania wzniesień, a także masę żurawia.

Udźwig żurawia [t]

Udźwig stanowi najważniejszy parametr opisujący każdą dźwignicę. Jest to maksymalna masa, którą żuraw jest w stanie podnieść przy danym wychyleniu wysięgnika. Udźwig żurawia jest zależny od długości wysięgu i maleje wraz z wydłużaniem się wysięgnika. Poza tym na maksymalny udźwig wpływa także kąt pochylenia wysięgnika, rodzaj olinowania oraz sposób podparcia żurawia. Do udźwigu żurawia nie zalicza się masy haka, zblocza hakowego oraz wszelkich innych urządzeń niedemontowalnych. Zwykle udźwig żurawi samochodowych oscyluje w granicach 15-150 ton.

Moment udźwigu [kNm; Tm]

Moment udźwigu określa zdolność dźwigu do przenoszenia ładunków o określonej masie w zależności od wysięgu żurawia. Pisząc inaczej, momentem udźwigu nazywa się stosunek wysięgu żurawia do maksymalnej masy przenoszonej przez dźwignicę.

Wysięg [m]

Wysięg określa maksymalną odległość między poziomą osią obrotu wysięgnika a pionową osią urządzenia ładunkowego. Wysięg żurawi samochodowych najczęściej oscyluje w granicach 20-40 metrów, choć na rynku spotkać można również większe dźwigi.

Wysokość podnoszenia [m]

Wysokość podnoszenia określa maksymalną pionową odległość od osi ustawienia dźwigu samochodowego do powierzchni oporowej urządzenia ładunkowego w jego górnym położeniu. Innymi słowy, wysokość podnoszenia określa maksymalną wysokość, na jaką jest w stanie wznieść się ramię dźwigu.

Głębokość opuszczania [m]

Głębokość opuszczania określa odległość pionową od poziomu żurawia do urządzenia ładunkowego w jego maksymalnym dolnym położeniu. Głębokość opuszczania może być regulowana poprzez zwiększanie długości zawiesi i wysokości ładunku.

Kąt obrotu i prędkość ruchów roboczych [stopnie; m/min]

Kąt obrotu wysięgnika podawany jest w stopniach. Zazwyczaj wysięgniki żurawi samochodowych pozwalają na wykonanie pełnego obrotu. Niemniej, najczęściej kąt obrotu ograniczony jest nad kabiną samochodu, uniemożliwiając przenoszenie nad nią ładunków.

Prędkość ruchów roboczych podawana jest w m/min lu w obrotach 1/m. Określa ona, jak szybko żuraw samochodowy jest w stanie podnosić i opuszczać wysięgnik wraz z ładunkiem.

Zdolność pokonywania wzniesień [stopnie]

Parametr ten określa maksymalne dopuszczalne pochylenie podłoża, które może być pokonane przez dźwig samochodowy przy stałej prędkości transportowej. Najczęściej żurawie samochodowe są projektowane, aby bez przeszkód pokonywać wzniesienia, których wartość wynosi ok. 24-26 stopni.

Masa żurawia [t]

Masa żurawia określana jest wraz z jego przeciwwagą, wysięgnikiem podstawowym oraz niedemontowalnymi urządzeniami i z minimalnym poziomem oleju hydraulicznego wraz ze wszelkimi niezbędnymi płynami i smarami.